Η Γερμανία βρίσκεται λίγες ημέρες πριν από τις πρόωρες εκλογές της 23ης Φεβρουαρίου, σε ένα πολιτικό περιβάλλον γεμάτο προκλήσεις, έντονες αντιπαραθέσεις και τον κίνδυνο ανόδου του λαϊκισμού, με το αποτέλεσμα να αναμένεται να επηρεάσει τις εξελίξεις σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Οι εκλογές για την Bundestag (Ομοσπονδιακή Βουλή) επρόκειτο να διεξαχθούν κανονικά τον Σεπτέμβριο του 2025, όμως επισπεύστηκαν λόγω της διάλυσης της κυβέρνησης συνασπισμού του καγκελαρίου Όλαφ Σολτς, που αποτελούνταν από το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD), τους Φιλελεύθερους (FDP) και τους Πράσινους.
Στις κάλπες, οι Γερμανοί πολίτες θα αποφασίσουν για την επόμενη κυβέρνηση, με το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα (CDU) υπό τον Φρίντριχ Μερτς να εμφανίζεται ως το επικρατέστερο για τη νίκη. Η μετανάστευση και η οικονομική ανάκαμψη της χώρας αποτελούν τα βασικά ζητήματα της εκλογικής μάχης, σε ένα πλαίσιο που επηρεάζεται από τις εξελίξεις στην Ουκρανία και την αλλαγή κατεύθυνσης της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής.
Η πολιτική ζωή της μεταπολεμικής Γερμανίας χαρακτηριζόταν μέχρι σήμερα από σταθερότητα και εναλλαγή εξουσίας μεταξύ των κεντροδεξιών και κεντροαριστερών κομμάτων, συχνά σε κυβερνητικούς συνασπισμούς. Ωστόσο, το σημερινό εκλογικό σκηνικό δείχνει να ανατρέπει αυτήν την παράδοση, προκαλώντας έντονο ενδιαφέρον τόσο στη Γερμανία όσο και διεθνώς.
Τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων
Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις καταγράφουν προβάδισμα της Χριστιανικής Ένωσης CDU/CSU με 30%, ενώ η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) ακολουθεί με 22%, γεγονός που σηματοδοτεί μια ιστορική αλλαγή στο πολιτικό τοπίο της χώρας. Το SPD εμφανίζεται στο 16%, οι Πράσινοι στο 14%, η Αριστερά στο 7%, ενώ οι Φιλελεύθεροι (FDP) και η Συμμαχία Ζάρα Βάγκενκνεχτ (BSW) παραμένουν στο 4%.
Το SPD του καγκελαρίου Όλαφ Σολτς φαίνεται να οδεύει προς μια από τις χειρότερες εκλογικές του επιδόσεις μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Στην ερώτηση για την προτίμηση καγκελάριου, ο Φρίντριχ Μερτς προηγείται με 24%, ακολουθούμενος από την επικεφαλής της AfD, Άλις Βάιντελ, με 21%, ενώ ο νυν καγκελάριος Σολτς και ο υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ συγκεντρώνουν από 15%. Ο δημοφιλέστερος πολιτικός παραμένει ο υπουργός Άμυνας Μπόρις Πιστόριους.
Η άνοδος της AfD και το νέο πολιτικό σκηνικό
Η ενίσχυση της AfD αποτελεί κρίσιμο παράγοντα των φετινών εκλογών. Σε μια χώρα με ιστορικές ευαισθησίες λόγω του ναζιστικού παρελθόντος της, η αύξηση της επιρροής ενός ακροδεξιού κόμματος προκαλεί έντονες αντιδράσεις. Παρότι η δημοτικότητά της αυξάνεται, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι τα δύο τρίτα των Γερμανών επιθυμούν να αποκλειστεί η AfD από το πολιτικό σκηνικό.
Η AfD έχει ήδη αποβληθεί από την ευρωπαϊκή κοινοβουλευτική ομάδα στην οποία συμμετείχε, καθώς τα ακροδεξιά κόμματα της Γαλλίας (Εθνική Συσπείρωση) και της Ιταλίας (Fratelli d’Italia) της Τζόρτζια Μελόνι διέκοψαν κάθε σχέση μαζί της. Παράλληλα, η AfD έχει υποστηρικτές σε διεθνές επίπεδο, με τον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν να εκφράζει ανοιχτά τη στήριξή του στο κόμμα, όπως και ο Έλον Μασκ.
Ο Φρίντριχ Μερτς έχει προσπαθήσει να προσεγγίσει συντηρητικούς ψηφοφόρους, υιοθετώντας σκληρή στάση στο μεταναστευτικό και ενισχύοντας την ατζέντα για αυστηρότερους κανόνες εισόδου στη χώρα, σε μια στρατηγική που επιχειρεί να αποσπάσει υποστηρικτές της AfD.
Οι προκλήσεις για την επόμενη κυβέρνηση
Το εκλογικό αποτέλεσμα θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό τη μελλοντική πολιτική κατεύθυνση της Γερμανίας, αλλά και της Ευρώπης. Η νέα κυβέρνηση θα κληθεί να διαχειριστεί κρίσιμα ζητήματα, όπως η οικονομική ανάκαμψη, η ενεργειακή πολιτική, η μετανάστευση και η αμυντική στρατηγική της χώρας.
Η ελληνική έκδοση της Deutsche Welle επισημαίνει ότι, υπό τις παρούσες συνθήκες, η Γερμανία θα χρειαστεί μια πολυκομματική κυβέρνηση, καθώς καμία πολιτική δύναμη δεν φαίνεται ικανή να σχηματίσει αυτοδύναμη πλειοψηφία. Οι Σοσιαλδημοκράτες και οι Χριστιανοδημοκράτες πιθανότατα θα πρέπει να συνεργαστούν, παρά τις μεταξύ τους διαφορές, προκειμένου να διασφαλιστεί η σταθερότητα της χώρας.
Η διαδικασία των εκλογών και τα επόμενα βήματα
Στη Γερμανία, οι εκλογές διεξάγονται κάθε τέσσερα χρόνια, με περίπου 630 κοινοβουλευτικές έδρες να κατανέμονται αναλογικά. Κάθε ψηφοφόρος διαθέτει δύο ψήφους: η πρώτη αφορά την άμεση εκλογή υποψηφίου στην εκλογική του περιφέρεια και η δεύτερη καθορίζει την κατανομή των εδρών στο κοινοβούλιο βάσει ποσοστών των κομμάτων.
Τα πρώτα exit polls αναμένονται στις 18:00 (τοπική ώρα) τη βραδιά των εκλογών, ενώ τα πρώτα αποτελέσματα θα αρχίσουν να δημοσιοποιούνται μισή ώρα αργότερα. Η ακριβής κατανομή των εδρών συνήθως καθορίζεται μέσα στη νύχτα.Οι επερχόμενες εκλογές στη Γερμανία αναμένονται να διαμορφώσουν ένα νέο πολιτικό τοπίο, με πιθανές μεγάλες αλλαγές, καθώς η χώρα αναζητά σταθερότητα σε μια εποχή γεμάτη προκλήσεις.
